Gàu là hiện tượng da đầu bị bong tróc, xuất hiện các vảy nhỏ gây cảm giác khó chịu, ngứa ngáy da đầu. Đây là tình trạng phổ biến, thường xuyên xuất hiện vào mùa Đông gây mất tự tin khi giao tiếp, làm việc… Nhiều người cho rằng gàu xuất hiện là do việc không gội đầu, chải tóc thường xuyên. Thực chất, đây chỉ là một trong rất nhiều nguyên nhân bị gàu da đầu mà chúng tôi sẽ cung cấp dưới đây.
Có rất nhiều nguyên nhân bị gàu da đầu. Nhìn chung có thể chia thành 2 nhóm nguyên nhân là nguyên nhân sinh lý và nguyên nhân bệnh lý. Trước hết phải tìm hiểu nguyên nhân chính xác thì mới có cách chăm sóc đúng và điều trị dứt điểm gàu da đầu.
Mục lục
Nguyên nhân bị gàu da đầu do nguyên nhân sinh lý
Nguyên nhân sinh lý gây ra gàu thường xuất phát từ các yếu tố khách quan hoặc những thói quen chăm sóc tóc không đúng cách. Nếu bạn bị gàu do các nguyên nhân sinh lý này thì không cần quá lo lắng bởi cách trị gàu thường rất đơn giản, dễ dàng.
Da đầu tiết nhiều nhờn
Da nhờn là loại ra rất phổ biến đặc biệt là ở các nước có khí hậu nhiệt đới ẩm như Việt Nam. Da nhờ không chỉ dễ gây ra mụn còn là nguyên nhân bị gàu mảng. Tuyến bã nhờn của cơ thể con người hoạt động mạnh nhất ở vùng chữ T trên khuôn mặt và phần da đầu phía trước. Tuyến bã nhờn tiết càng nhiều thì càng làm gia tăng gàu, những vảy gàu trắng, mỏng. Đôi khi xuất hiện cả những mảng gàu to.
Nguyên nhân là do da đầu tiết nhiều nhờn làm các bụi bẩn bám lại trên tóc, kích thích da đầu và gây ra gàu. Do đó, những người da nhờn phải thường xuyên gội đầu bởi có thể chỉ sang ngày thứ hai thôi bạn đã cảm thấy ngứa ngáy, khó chịu, đầu nhiều gàu.
Tuy nhiên điều này không đồng nghĩa với việc gội đầu càng nhiều thì càng sạch gàu. Tần suất gội cần hợp lý để vừa làm sạch da đầu hiệu quả, vừa không gây tổn hại nang tóc. Tìm hiểu chi tiết thêm tại bài viết Bị gàu có nên gội đầu nhiều.
Nguyên nhân tuổi tác và giới tính
Tình trạng bị gàu da đầu xuất hiện nhiều nhất ở độ tuổi thanh thiếu niên và ảnh hưởng đến nam giới nhiều hơn nữ giới. Bởi ở giai đoạn dậy thì, nam giới thường có sự thay đổi hormone khiến tuyến bã nhờn hoạt động mạnh hơn và gây ra gàu. Đó cũng chính là tại sao ở tuổi dậy thì nam giới thường xuất hiện nhiều mụn trứng cá hoặc bị viêm da.
Tuy nhiên gàu không phải chỉ xuất hiện ở độ tuổi thanh thiếu niên. Đây là một hiện tượng phổ biến có thể xảy ra ở bất cứ người nào, không phân biệt tuổi tác hay giới tính. Do một số nguyên nhân sinh lý khác mà mọi người có thể xuất hiện gàu da đầu ở những thời điểm, mùa nhất định, sau đó sẽ trở về trạng thái bình thường.
Lạm dụng các hóa chất hoặc sử dụng dầu gội không phù hợp
Gội đầu là cách để loại bỏ các bụi bẩn, tế bào chết bám trên da đầu và tóc. Tuy nhiên, việc gội đầu thường xuyên hay sử dụng dầu gội có chứa nhiều hóa chất, dùng lượng dầu gội nhiều trong một lần gội cũng ảnh hưởng đến da đầu. Điều này sẽ làm mất lớp ceramide tự nhiên bảo vệ da đầu, tạo điều kiện để vi khuẩn, nấm mốc hoạt động trên da đầu.
Hóa chất nhuộm tóc hay các cách làm đẹp khác cũng ảnh hưởng mạnh mẽ đến da đầu. Việc không gội đầu thường xuyên cũng là nguyên nhân bị gàu da đầu. Việc không gội đầu khiến các tế bào chết tích tụ, làm bít tắc lỗ chân lông và gây nên các bệnh trên da đầu.
Một lời khuyên cho các bạn là nên lựa chọn loại dầu gội chứa hàm lượng chất tẩy không quá cao, phù hợp với da đầu. Nên duy trì thói quen gội đầu 3 ngày 1 lần. Thỉnh thoảng bạn có thể sử dụng các loại dược liệu thiên nhiên như bồ kết, cỏ mần trầu, chanh… để trị gàu, giúp tóc chắc khỏe hơn, khôi phục lớp bảo vệ da đầu.
Da đầu khô
Da đầu khô cũng khiến các tế bào chết dễ bị bong tróc và gây ra gàu đặc biệt là vào mùa Đông. Những người da khô thường xuất hiện các vảy gàu nhỏ, da đầu không bị nhờn rít và ít bị tình trạng da viêm đỏ hoặc sưng lên. Nhìn chung, tình trạng bị gàu của những người da khô thường không nghiêm trọng bằng những người da đầu.
Đối với những người da khô thì nên lưu ý chỉ nên gội đầu bằng nước lạnh, không được gội đầu bằng nước nóng vì sẽ càng khiến da đầu khô hơn. Ngoài ra, bạn cũng nên chăm sóc tóc bằng các loại dầu gội dịu nhẹ, không gây kích ứng da đầu.
Môi trường khói bụi, thời tiết
Chúng ta đang sinh sống trong một môi trường nhiều bụi bẩn, vi khuẩn, không khí ô nhiễm. Đây là điều kiện lý tưởng để vi khuẩn hình thành và gây ra gàu. Nguyên nhân bị gàu da đầu khách quan này là điều không thể tránh khỏi mà chỉ có thể khắc phục bằng cách che chắn và gội đầu sạch sẽ.
Thời tiết hanh khô khiến da đầu tiết nhiều dầu hơn để cân bằng độ ẩm. Điều này khiến bụi bẩn càng dễ bám lại trên da đầu, gây bít tắc lỗ chân lông. Bởi vậy mà vào mùa đông chúng ta thường thấy xuất hiện các vảy gàu nhỏ li ti và dễ bị ngứa đầu hơn.
Các thói quen xấu gây gàu da đầu
Có rất nhiều thói quen xấu là nguyên nhân bị gàu da đầu. Chẳng hạn như để tóc ướt khi đi ngủ, thường xuyên nhuộm, đội mũ bảo hiểm bẩn, không gội đầu, chải tóc thường xuyên, gội nước quá nóng, dùng dầu xả cho chân tóc… Tất cả những thói quen này đều khiến tóc dễ bị hư tổn hơn, gia tăng vi khuẩn, nấm da đầu và là nguyên nhân gây ra gàu.
Vì vậy, nếu bạn cũng có các thói quen này thì nên loại bỏ sớm. Muốn có một mái tóc chắc khỏe, suôn mượt và không có gàu da đầu thì phải tập những thói quen như lau tóc khô ngay sau khi gội, hạn chế sử dụng các loại hóa chất lên da đầu, gội đầu bằng nước lạnh. Việc hình thành những thói quen tốt này cũng không phải là điều quá khó khăn.
Nguyên nhân bị gàu da đầu do nguyên nhân bệnh lý
Không giống như nguyên nhân sinh lý, bị gàu da đầu do nguyên nhân bệnh lý là do những căn bệnh có hại cho sức khỏe. Việc điều trị gàu do nguyên nhân bệnh lý cũng kéo dài và khó khăn hơn rất nhiều.
Nấm da đầu
Nấm da đầu là một loại nấm men tự nhiên ăn dầu nhờn trên da dầu. Sự phát triển quá mức của loại nấm men này khiến da đầu bị kích thích, sản sinh nhiều tế bào da. Khi các tế bào này chết sẽ tạo ra các vảy gàu, bám trên da đầu. Nấm da đầu phát triển rất nhanh, làm bong tróc da đầu, tạo vảy và gây mẩn đỏ, rụng tóc.
Thông thường những người da đầu nhờn sẽ dễ bị nấm da đầu hơn. Với những trường hợp bị nấm nhẹ có thể tự khắc phục tại nhà bằng các phương pháp dân gian. Hoặc sử dụng dầu gội trị gàu, dầu gội chống nấm cũng có thể điều trị bệnh nấm da đầu.
Bệnh vảy nến
Bệnh vảy nến cũng là nguyên nhân bị gàu da đầu xuất hiện thường xuyên ở nhiều người. Ban đầu, biểu hiện của bệnh vảy nến cũng chỉ là các vảy gầu bình thường, sau đó sẽ xuất hiện vảy trắng có mủ, da đầu mẩn đỏ, ngứa ngáy. Vảy nến cũng có thể xuất hiện ở các vùng da khác khiến da bong tróc nhiều, gây tổn thương móng tay, chân, xương khớp… Nếu không điều trị kịp thời, bệnh vảy nến có thể kéo dài suốt đời.
Nguyên nhân là do các tế bào da đầu tăng nhanh trong một khoảng thời gian ngắn, dẫn đến việc các tế bào chồng chất lên nhau. Vì vậy mà người bệnh thường cảm thấy ngứa ngáy, khó chịu và lâu ngày sẽ làm tổn thương da đầu.
Bệnh viêm da tiết bã nhờn
Không chỉ đơn thuần là những người da đầu, bệnh viêm da tiết bã nhờn là một loại bệnh lý do tuyến bã nhờn hoạt động quá mạnh. Làm da đầu có quá nhiều dầu, bã nhờn, gây bít tắc lỗ chân lông. Khi đó, da đầu thường xuất hiện vảy trắng hoặc ngả vàng, có thể khô hoặc ẩm ướt. Nếu không điều trị kịp thời, vệ sinh da đầu sạch sẽ, lớp vảy sẽ càng ngày càng dày, khiến nấm da đầu sinh sôi, phát triển mạnh.
Da đầu xuất hiện nhiều vảy gầu cũng khiến bạn cảm thấy ngứa ngáy, khó chịu và mất tự tin khi giao tiếp. Trường hợp bị nặng, bạn nên đi khám da liễu để được tư vấn, đưa ra lộ trình điều trị phù hợp. Không nên tự ý sử dụng các loại dầu gội trị gàu vì có thể làm kích thích tuyến bã nhờn khiến bã nhờn càng tiết ra nhiều hơn.
Bệnh viêm da tiếp xúc
Bệnh viêm da tiếp xúc là do da đầu dị ứng với các hóa chất có trong dầu gội, thuốc nhuộm tóc, keo xịt tóc, thuốc ép tóc… Trường hợp nhẹ, không gây tổn thương da đầu mà chỉ có cảm giác ngứa ngáy, bong vảy ra giống như gàu. Còn trường hợp nặng có thể gây tiết dịch, xuất hiện mụn nước, mụn mủ.
Khi đó, bạn cần đi khám bác sĩ da liễu để điều trị cụ thể, tránh làm tình trạng bệnh nặng thêm. Khi thấy xuất hiện dấu hiệu của bệnh viêm da tiếp xúc, bạn nên dừng các loại hóa chất mà mình đang dùng và thay bằng dầu gội đặc trị. Sau khi da đầu hồi phục thì có thể lựa chọn loại dầu gội phù hợp và tránh sử dụng các loại chế phẩm mà da đầu bạn bị dị ứng.
Một số nguyên nhân bị gàu da đầu khác
Chế độ ăn uống là một trong những nguyên nhân tiềm ẩn gây ra gàu. Theo các chuyên gia, việc cơ thể hấp thu nhiều chất béo bão hòa là nguyên nhân có gàu. Bởi chất béo có thể kích thích tuyến bã nhờn hoạt động, tiết da nhiều nhờn hơn. Ngoài ra, chế độ ăn uống thiếu dưỡng chất cũng có thể gây ra gàu. Bởi khi cơ thể không có đủ dưỡng chất để nuôi tóc và da đầu, gàu sẽ càng dễ sản sinh ra hơn.
Do đó, bạn nên hạn chế chất béo bão hòa, nên thay bằng các loại hạt, bở hay sử dụng dầu oliu. Các thực phẩm giàu kẽm, vitamin B cũng giúp đẩy nhanh hiệu quả trị gàu. Đồng thời, bạn cũng nên thiết lập chế độ ăn uống cân bằng dưỡng chất để đảm bảo sức khỏe, tốt cho tóc.
Theo nghiên cứu, trong một số trường hợp, nguyên nhân bị gàu da đầu là do các vấn đề về tâm lý như stress, căng thẳng, khó chịu. Tình trạng này kéo dài có thể kích thích tuyến bã nhờn hoạt động mạnh, làm suy yếu hệ miễn dịch. Tìm hiểu nguyên nhân gây ra gàu và cách điều trị cũng không nên bỏ qua yếu tố tâm lý.
Để khắc phục tình trạng này, bạn nên giữ cho đầu óc thoải mái bằng cách tập thể dục, yoga, đi bộ hay các bài tập giúp cơ thể thư giãn, giảm căng thẳng. Biện pháp này có thể mang lại hiệu quả kiểm soát gàu tốt hơn, hỗ trợ trong việc điều trị gàu dứt điểm. Đồng thời cũng giúp cơ thể bạn khỏe mạnh, hạn chế bệnh tật hơn.
Khi nào bị gàu da đầu cần đi khám bác sĩ?
Hiện nay có rất nhiều loại dầu gội trị gàu hoặc những cách trị gàu bằng các loại thảo dược thiên nhiên. Tuy nhiên các biện pháp này chỉ hữu dụng với các trường hợp bị gàu nhẹ. Còn đối với các trường hợp bị gàu da đầu do nguyên nhân bệnh lý thường khó điều trị hơn nhất là khi bệnh tình đã trở nặng. Vì vậy, nếu bạn xác định nguyên nhân bị gàu là do các bệnh trên da đầu thì hãy đi khám da liễu để xác định chính xác nguyên nhân bị gàu và cách điều trị.
Bạn đã áp dụng các phương pháp trị gàu ở nhà như sử dụng dầu gội trị gàu hay các thảo dược trị gàu trong vòng 1 tháng mà không có sự thay đổi. Hoặc da đầu bị ngứa, sưng đỏ kéo dài, ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt của bạn. Khi đó, bạn nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để điều trị hiệu quả hơn.
Một nguyên nhân nữa mà bạn cũng cần phải đi khám bác sĩ là bị gàu do suy yếu hệ miễn dịch. Nguyên nhân này thường là do chế độ ăn uống không đầy đủ, cơ thể không có đủ dưỡng chất để nuôi tóc và da đầu khiến da đầu sản sinh ra gàu. Khi đó, bạn cần gặp cả chuyên gia dinh dưỡng và bác sĩ da liễu để điều trị gàu.
Trên đây là những nguyên nhân bị gàu da đầu phổ biến bao gồm cả các nguyên nhân chủ quan và khách quan. Bạn hãy chú ý chăm sóc tóc và da đầu để có được một mái tóc suôn mượt, chắc khỏe và không có gàu nhé!
Xem thêm:
