Rụng tóc ở trẻ em là vấn đề khiến nhiều bậc cha mẹ lo lắng, không biết đó có phải là dấu hiệu của bệnh gì không? Trung bình mỗi ngày, tóc của trẻ sẽ rụng nhiều nhưng cũng có những sợi tóc mới mọc lên nhanh chóng. Tuy nhiên, cũng có những trẻ sơ sinh bị rụng tóc từng mảng lớn trên đầu vì lý do bệnh lý.
1. Nguyên nhân rụng tóc
1.1. Rụng tóc ở trẻ sơ sinh
Có 3 nguyên nhân thông thường khiến trẻ sơ sinh rụng tóc:
- Thay tóc máu qua các giai đoạn phát triển
- Thay đổi hormone khi bé được ra đời, khi tóc máu của trẻ không còn được nuôi dưỡng bằng hormone từ cơ thể của mẹ nên rụng đi.
- Lý do di truyền, tóc rụng từng mảng không thể chữa trị. Tuy nhiên cũng có thể phòng ngừa bằng các biện pháp dân gian hay y học.
1.2. Rụng tóc ở trẻ lớn hơn
Ở trẻ lớn hơn có những nguyên nhân rụng tóc:
- Các hóa chất trong dầu gội dành cho trẻ em hoặc dầu gội có chất gây kích ứng da đầu cao cũng có thể làm yếu chân tóc và gây rụng tóc.
- Thói quen hay giật tóc
- Chế độ ăn uống không đầy đủ gây ra thiếu dinh dưỡng khiến cho nang tóc không nhận được những dưỡng chất cần thiết cho tóc, từ đó gây ra tóc bị yếu và gãy rụng.
- Ở trẻ lớn hơn, căng thẳng cũng có thể gây rụng tóc. Căng thẳng làm gián đoạn chu kỳ sống của tóc, nang tóc không nhận được dưỡng chất để nuôi dưỡng tóc dẫn đến rụng tóc.
- Buộc tóc quá chặt cũng là nguyên nhân dẫn đến chân tóc bị bẻ cong, yếu dẫn đến gãy rụng.
2. Các tình trạng rụng tóc ở trẻ
2.1. Yếu tố rụng tóc do sinh lý
Rụng tóc do sinh lý là hiện tượng rụng tóc theo quá trình: Sinh trưởng- chuyển tiếp- ngừng phát triển- rụng tóc.
Bé bị rụng tóc là hiện tượng bình thường nếu như sau một thời gian chỗ tóc rụng đi được thay thế bằng các ngọn tóc mới mọc lên. Các trường hợp hay gặp:
- Rụng tóc đỉnh đầu, rụng tóc trước trán là do các bé hay dùng tay giật mạnh các vùng tóc phía trước trán và đỉnh đầu hay do bố mẹ đội mũ, khăn quá chặt.
- Rụng tóc sau gáy, rụng tóc hình vành khăn là do tóc ở vùng sau gáy cọ sát với vỏ gối trong lúc nằm, ngủ làm yếu chân tóc dẫn đến gãy rụng.
2.2 Yếu tố rụng tóc do bệnh lý
Rụng tóc do bệnh Alopecia
Một số trẻ em có thể bị rụng tóc do một bệnh tự miễn có tên là Alopecia. Ở thể này, tóc rụng từng mảng tạo thành vùng hói tròn, đôi khi lông mi rụng, khiến móng tay trẻ bị rỗ và dễ gãy. Đây là căn bệnh khiến hệ thống miễn dịch tự động tấn công các nang tóc, từ đó làm giảm tốc độ mọc tóc.
Mặc dù nguyên nhân chính xác của chứng rụng tóc từng mảng vẫn chưa được biết, nhưng các nghiên cứu đã chỉ ra rằng hầu hết trẻ em mắc chứng này sẽ mọc lại tóc sau khoảng một năm. Bệnh rụng tóc này tuy không lây nhưng không thể chữa khỏi hoàn toàn. Thông thường, khi hiện tượng này chỉ giới hạn ở một vài mảng tóc, triển vọng khỏi bệnh hoàn toàn là rất cao. Tuy nhiên, khi tình trạng bệnh kéo dài và nặng hơn, trẻ có thể được điều trị bằng các loại kem bôi hoặc tiêm corticoid. Và việc điều trị giúp ngăn chặn tình trạng này chuyển thành bệnh Totalis – một triệu chứng rụng tóc hoàn toàn hoặc mất toàn bộ lông vùng kín như lông mày, lông mi,… trên cơ thể.
Rụng tóc do tác dụng phụ của thuốc
Đôi khi rụng tóc ở trẻ em là tác dụng phụ của một số phương pháp điều trị hoặc thuốc. Một trong những nguyên nhân chính là do hóa trị liệu dẫn đến rụng tóc toàn bộ hoặc một phần. Một số loại thuốc cũng gây rụng tóc tạm thời ở trẻ em. Vì vậy, cha mẹ có thể hỏi ý kiến bác sĩ về tác dụng phụ của một số loại thuốc mà con mình đang dùng khi nhận thấy bé có dấu hiệu rụng tóc.
Rụng tóc do bệnh nội tiết
Nếu bị rụng tóc thì có thể đây là dầu hiệu cảnh báo có thể trẻ bị suy tuyến yên hoặc suy giáp, trạng thái biểu hiện hormone tuyến giáp hoạt động không bình thường.
Rụng tóc do nấm da đầu
Nấm da đầu là nguyên nhân hay nhất gây rụng tóc ở trẻ em. Đây là một bệnh nhiễm nấm dễ lây lan, làm tổn thương các mảng tóc, khiến chúng mỏng hơn và xuất hiện vết trên da đầu.
3. Trẻ bị ra mồ hôi trộm và rụng tóc là sao?
Nếu mẹ phát hiện trẻ bị rụng tóc kèm theo các triệu chứng đổ mồ hôi trộm ban đêm, thường xuyên trằn trọc hoặc giật mình thức dậy thì đó là dấu hiệu trẻ đang thiếu chất, cụ thể là thiếu canxi và vitamin D.
- Thiếu Vitamin D
Thiếu vitamin D sẽ ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ canxi từ thành ruột vào máu, duy trì nồng độ canxi trong cơ thể
- Thiếu Canxi
Canxi có vai trò xây dựng và phát triển hệ xương khớp, tham gia vào quá trình dẫn truyền thần kinh, quá trình đông máu, đảm bảo hoạt động của enzym và tuyến nội tiết…Thiếu Canxi không chỉ khiến bé bị rụng tóc mà còn khiến xương trẻ kém chắc khỏe, còi xương và ảnh hưởng đến mọi hoạt động, trong đó có việc sản sinh enzym Biotin – enzym cho tóc phát triển khỏe mạnh.
Do đó, sự thiếu hụt canxi và vitamin D có thể dẫn đến rụng tóc. Để xác định chính xác nguyên nhân và tình trạng rụng tóc, bạn cần đưa bé đi khám.
4. Bổ sung dinh dưỡng khi trẻ bị rụng tóc
Đối với trẻ sơ sinh, mẹ cần bổ sung những thực phẩm giàu dinh dưỡng vào khẩu phần ăn để nguồn sữa luôn đầy đủ dưỡng chất. Đối với những trẻ lớn có thể ăn dặm và ăn đồ ăn cứng, mẹ cần bổ sung nhiều loại thực phẩm vào thực đơn của trẻ để cải thiện chế độ dinh dưỡng.
Một số thực phẩm giàu dinh dưỡng như:
- Magie: Đây là một khoáng chất giúp kiểm soát lượng đường máu, huyết áp và chức năng của chất dẫn truyền thần kinh. Thực phẩm giàu magie nên bổ sung vào thực đơn của trẻ là thịt, sữa, hải sản, ngũ cốc và các loại hạt.
- Canxi: Canxi có nhiều trong hải sản, đặc biệt là cá hồi, sữa và các loại đậu. Canxi giúp giảm rụng tóc ở trẻ em, giảm tổn thương da đầu, giảm rụng tóc ở trẻ sơ sinh.
- Vitamin D: Vitamin D được bổ sung đầy đủ sẽ hỗ trợ quá trình chuyển hóa canxi, giúp cơ thể hấp thụ tối đa lượng canxi. Các bà mẹ cần cho trẻ ăn sữa, trứng, dầu cá và các thức ăn khác. Ngoài ra, tắm nắng cũng là cách cung cấp vitamin D cho bé.
- Sắt: Sắt rất cần thiết cho trẻ em vì nó giúp trẻ giảm mệt mỏi và cải thiện quá trình phục hồi và lưu thông máu. Do đó, sắt kích thích sự trao đổi chất của hệ thần kinh và làm chu kỳ phát triển của tóc diễn ra bình thường. Sắt có trong lòng đỏ trứng, đậu phụ, các loại hạt, thịt nạc và cà chua.
- Kẽm: Nó có nhiều tác dụng đối với huyết áp và hệ thống miễn dịch và ngăn ngừa rụng tóc. Kẽm giúp tóc trẻ mọc khỏe hơn, dày hơn và kích thích mọc tóc. Hàu, thịt gà, hạnh nhân, hàu, cá hồi, sữa và pho mát là những thực phẩm giàu kẽm mà bé cần bổ sung khi bị rụng tóc.
5. Một số mẹo trị rụng tóc cho bé
5.1 Thay đổi tư thế nằm
Đối với trẻ sơ sinh, cha mẹ nên thay đổi tư thế nằm cho phù hợp sẽ tốt cho sự phát triển của tay chân, cơ bắp, giảm rụng tóc hiệu quả. Vì vậy, không phải cứ nằm ngửa là tốt cho trẻ em.
Khi trẻ ngủ dậy, bạn có thể cho trẻ nằm nghiêng hoặc nằm sấp . Đặc biệt, khi trẻ vừa ăn, uống sữa không nên để trẻ nằm sấp để tránh trẻ bị nôn trớ.
5.2 Cho bé ngủ đủ giấc
Giấc ngủ là chất kích thích lý tưởng cho sự phát triển của tóc. Vì khi ngủ cơ thể sản sinh ra nhiều hormone tăng trưởng có tác dụng kích thích tóc mọc rất nhiều. Ngoài ra, mẹ cũng nên lưu ý bổ sung đầy đủ dưỡng chất cho sự phát triển của trẻ, để các nang tóc luôn nhận được đầy đủ dưỡng chất, kích thích quá trình mọc tóc.
5.3 Sử dụng dầu dừa, dầu oliu
Mẹ có thể sử dụng các loại dầu dành cho trẻ sơ sinh bị rụng tóc như dầu dừa, dầu oliu, đều là những loại dầu có khả năng ngăn ngừa và làm sạch gàu nhờ thành phần axit béo. Ngoài ra dầu oliu còn tri được vấn đề “cứt trâu” cho bé:
“Cứt trâu” là một dạng vảy hoặc gàu bám trên đầu trẻ tạo thành một lớp da khô. Sử dụng dầu oliu có thể loại bỏ lớp vảy này nhờ tinh chất dưỡng ẩm. Bạn có thể áp dụng các bước sau:
- Bôi dầu ô liu lên da đầu của bé
- “Mát xa” bằng khăn bông hoặc bàn chải mềm và giữ trong 10 – 20 phút
- Nếu vảy dày, có thể dùng dầu bôi lên da đầu trẻ để qua đêm.
- Sau đó gội sạch bằng dầu gội và nước ấm
- Dùng lược nhẹ nhàng loại bỏ lớp “cứt trâu” trên da đầu của bé.
Có nhiều lầm tưởng về việc sử dụng dầu ô liu cho làn da trẻ em để giúp làm trắng da. Tuy nhiên, da bé có trắng hay không là do di truyền, chúng ta không thể làm gì để thay đổi được.
5.4 Massage da đầu cho bé
Massage da đầu cho trẻ bằng tinh dầu cũng là một cách để thúc đẩy sự phát triển của tóc và cải thiện lưu thông máu trong cơ thể của trẻ.
Cha mẹ khi thấy trẻ sơ sinh bị rụng tóc nên bình tĩnh tìm hiểu nguyên nhân không nên vội vàng áp dụng các biện pháp truyền miệng. Cha mẹ nên đưa bé đi khám để được chẩn đoán chính xác và điều trị phù hợp nhất tình trạng rụng tóc của bé.